Налшык къалэ щыIэ жылагъуэ IуэхущIакIуэхэм зэрыжаIэмкIэ Сирием тхьэмыщкIапIэ ихуауэ къикIыжа адыгэхэр гугъу ехьхэр
Сирием тхьэмыщкIапIэ ихуауэ къикIыжа адыгэхэу «Тэрч» зы фIэщыгъэцIэ зыгъэпсэхупIэм щIэсхэр зыхуей хуэза хъухэркъым, икIий абы теухуауэ гугъу ехьхэу жаIэр абы щIэх щIэхыурэ зэрыхузэфIэкIкIэ ядэIэпыкъу жылагъуэ IуэхущIакIуэхэм. Мыпхуэдэу «Тэрч» зыгъэпсэхупIэм щIэс Сирием къикIыжа адыгэхэм я Iуэхур гугъусыгъуу зэрыщытым гу лъызытахэм ящыщщ Рнальшык къалэм щыщщ адыгэ жылагъуэ IуэхущIакIуэ Ефэнды- Бегърэт Ольга. ИкIий ар мы гъэмахуэ шылэм и пэхэм мы зыгъэпсэхупIэм щыIа къудейщ.
Псори зэхэтыуэ Налшык къалэ Сирием къикIыжа адыгэхэу 22I-рэ дэсщ. Ахэм ящыщуэ I39 «Тэрч» зыгъэпсэхупIэм щIэсхэщ. НэхъапэIуэкIэ мы къэкIуэжахэр зыщIэса «Эльбрус» зыгъэпсэхупIэм ныкъусэныгъэ иIэхэр ящIыжхэр. ИкIий абы къыхэкIкIэ мы къэзыгъэзэжа адыгэхэм я нэхъыбэм иджыпсту зыхэлъын яIэхэкъым. ИкIий здыщышхэхэри здыщыжехэри я нэхъыбэм щIым щысхэущ. «Пэшхэм дахэ дахэу щIэтын хуейхэр щIэткъымэ, гъуэлъыпIэм и дейж щегъэжьауэ шэнтхэм и дейж щиухыуэ. ЯзыгъэпскIыпIэхэр зыхуей дахэ дахэу хуэгъэзахэкъымэ.
Щхьэгъубжэхэм янэхъыбэр къутахэщ, щIыIалъэ дахэ дахэу яIэхэкъым. Илъэс фIэкIа мыхъуа сабий зиIэхэм я шхын тэмэму ягъуэткъым. Сабийхэм шэ ирагъэфэн яхурикъукъымэ.»- жиIэрикIи гъэмахуэ шылэм и 2-м Ефэнды-Бегърэт Ольга фесбукым езым и напэкIуэцIым къырилъхьауэ щытащ.
Абы къыхэкIкIэ гъэмахуэ шылэм и 5-м интернетым и фейсбукым «Сирием къикIыжыа ди лъэпкъэгъухэм сэбэп дахуохъур» жыхуиIэ и напэкIуэцIым и дейж къыщызэрагъэпэщауэ щытащ «Тэрч» зыгъэпсэхупIэм щIэсхэм папщIэ «Щхьэнтэрэ тепIэнщIэлъынырэ» зи фIэщыгъэцIэ Iуэхузехьэ. ИкIий мы Iуэхузехьэм хэтхэм я пщэм далъхьэжауэ щытащ къэзыгъэзэжа адыгэ 22I-м зыхуеину хьэапшыпхэр къызэрагъэпэщынууэ тIепэнщIэлъынри хэтыуэ. Мы дэIэпыкъуэгъу IуэхубгъэдыхьэкIэр ахэм и кIэм нагъэсынууэ я мурадащ гъэмахуэ шылэм и I4-м. Ар щхьэкIэ мы Iуэхум къыпащащ гъэмахуэ шылэм и 24 пщIондэ елэжьынухэу.
Гъэмахуэ шылэм и I7-м къэсыхункIэ мы Iуэхум хэлэжьыхьхэм къызэрагъэпэщащ цIыху 8I зыхуеину тепIэнщIэлъыныр. Гу лъытапхъэщ Сирием щекIуэкI зауэм и ипкъ иткIэ абы щыIэ адыгэ жылагъуэхэм я нэхъыбэр зэрызэтракъутам. ИкIий Сирием щыпсо адыгэхэм мызэ мытIэу Урысейм и унафэщIхэм зыхуагъэзахэщ ахэр зыгуэркIэ сэбэп хъунухэу, зы мыхъуми я хэкум ягъэзэжыныр нэхъ тынш хъуным папщIэ къадэIэпыкъунухэу. Ар щхьэкIэ ахэм дахэ дахэу жэуап иджыри къыздэсым ягъуэтыжакъымэ. Мы псом къыдэкIуэу адыгэ жылагъуэ IуэхущIакIуэхэм гу зэрылъатэмкIэ мы иужь зэманым Украинэм екIуэкI зауэм ипкъ иткIэ абы къикIа щтапIэ ихьэжа цIыхухэм Урысей къэралыгъуэм нэхъ гулъытэ лей яхуищIыуэ щытщ.
Уеблэмэ ахэм ящыщ цIыху зыбжанэ КъБР-м къашахэщ. ИкIий мы Iуэхугъуэр Урысей къэралыгъуэм зэрызэхуимыгъадэм абы и лъабжьэм лъэпкъ зэхэгъэж щIэлъыуэ къалъытэу икIий абы иригузавэхэу адыгэ жылагъуэ IуэхущIакIуэ куэдым я еплъыкIэхэр утыку къыралъхьэхэр. Псалъэм папщIэ мы упщIэм теухуауэ КъБР-м щыIэ адыгэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я зэхыхьэмикIи зэIущIэ иригъэкIуэкIащ. Абы теухуауэ мы зэIущIэм хэта адыгэ жылагъуэ IуэхущIакIуэ тхыдэтх Къэбардэ Астемыр Хуитыныгъэ радиом къыжриIар мыращ:
«Дэ абы теухуауэ дызэхуэсащ, икIий абы дытепсэлъыхьащ. Мы Iуэхур зэхагъэкIынууи унафэ къащтащ. ЗыщIагъэтIысхьахэр тэмэмкъым. Езыхэр гугъу ехьыр. ДэIэпыкъун хуейхэщ. Дыдейхэм гу зэрылъамытэр зэрымыхъунур. ЦIыхубэм ар зэрамыдэнур къегъэщIэн хуейхэщ.»
Гу лъытапхъэщ Сирием IэщэкIэ зэпэщIэувэныгъэхэр зэрыщIидзэрэ дунейм и къэрал куэдым щыщ адыгэхэм зыбжанэрэ Урысейм и унафэщIхэм зэрызэхуагъэзам, мы къэралым щыпсо адыгэхэм щэгъэкъуэн яхуэхъунухэу, ахэм я хэкум Кавказым ягъэзэжыным теухуауэ зыгуэркIэ сэбэп хъунухэу.
Ар щхьэкIэ адыгэ жылагъуэ IуэхущIакIуэхэм къызэралъытэмкIэ зэкIэрэ Урысе йр зыкIи сэбэп хъуакъымэ ахэм я гъуэгур къызэпиупщIа мыхъумэ. ИкIий адыгэ мин 200-м нэблагъэ здыщыпсо зауэ здыщекIуэкI Сирие къэралыгъуэм мы иужьрей илъэс зыбжанэм ипкъ итыуэ къикIыжыуэ зи хэку зыгъэзэжыфахэр цIыху миным щIигъу къудейщ. Адыгэ IуэхущIакIуэхэм къызэрабжымкIэ псори зэхэтыуэ а къэрылыр зыбгына адыгэхэм я бжыгъэр мин 20-м носыр. Ахэм я нэхъыбэр кIуахэщ Тыркум, Иорданым, Европэ къэралыгъуэхэм. ИкIий ар къызыхэкIауэ ахэм жаIэр я хэкум ягъэзэжыну Iэмал дахэ дахэу зэрамыIэр аращ.
Къэбэрдей-Балъкъэр. Хуитыныгъэ радио. Баркук Инал